Στα πλαίσια της προσπάθειας για ενίσχυση των Δημόσιων Μεταφορών, παράλληλα με την ανάθεση των νέων Συμβάσεων Παραχώρησης οι οποίες στοχεύουν στην παροχή βελτιωμένης και αυξημένης υπηρεσίας, το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, αναγνωρίζοντας τη σημαντικότητα ύπαρξης κατάλληλων υποδομών και την ανάγκη για βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης, προωθεί την αναβάθμιση των υποδομών των δημοσίων μεταφορών και ιδιαίτερα των στάσεων και στεγάστρων.
Οι υποδομές στάσεων και στεγάστρων αποτελούν καίριο μέρος της εξυπηρέτησης που προσφέρεται στον πολίτη και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην απόφαση του για χρήση των δημόσιων μεταφορών ως μέσου διακίνησης.
Η εν λόγω αναβάθμιση εμπίπτει στους στόχους των στρατηγικών σχεδιασμών της Κυπριακής Δημοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, του Υφυπουργείου Τουρισμού, των Δήμων και Κοινοτήτων και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των εξειδικευμένων σχεδιασμών που γίνονται για τη μετάβαση στη βιώσιμη κινητικότητα και την πράσινη ανάπτυξη.
Ως εκ τούτου το ΤΔΕ του ΥΜΕΕ προχώρησε σε σειρά ενεργειών για την αναβάθμιση των στάσεων και στεγάστρων Παγκύπρια, οι οποίες διαλάμβαναν μεταξύ άλλων: α) την υπογραφή Μνημονίων Συνεργασίας με Δήμους και Κοινότητες, β) την καταγραφή των στάσεων και στεγάστρων Παγκύπρια όπως και αξιολόγησης της κατάστασης τους, γ) τον σχεδιασμό νέων μοντέρνων στάσεων και στεγάστρων, δ) την εξασφάλιση χρηματοδότησης από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) τον Οκτώβριο 2022, και ε) την προκήρυξη διαγωνισμού.

Το Έργο Στάσεων- Στεγάστρων Λεωφορείων

Η αναβάθμιση των υποδομών στάσεων/στεγάστρων και των υποδομών που τις περιβάλλουν θα υλοποιηθεί στα πλαίσια ενός 15ετούς Συμβολαίου για το οποίο προκηρύχθηκε Διαγωνισμός με διαδικασία 2 Σταδίων (Στάδιο Προεπιλογής+ Στάδιο Ανάθεσης).

Στο Στάδιο 1 εκδήλωσαν ενδιαφέρον 11 Οικονομικοί Φορείς εκ των οποίων οι 8 προεπιλέγηκαν για συμμετοχή στο Στάδιο 2. Από τους 8 Οικονομικούς Φορείς, οι 4 υπέβαλαν Προσφορά κατά το Στάδιο 2.  Οι επωνυμίες των Φορέων που υπέδειξαν ενδιαφέρον και το ποσό Προσφοράς που υπέβαλαν έχουν γνωστοποιηθεί στην ιστοσελίδα του Γενικού Λογιστηρίου: https://www.eprocurement.gov.cy/epps/eawarding/showDetailsOpenedTender.do?resourceId=5127099

Αφού έγινε η αξιολόγηση των προσφορών που υποβλήθηκαν στις 26/5/2023, υπογράφτηκε την Πέμπτη, 5 Οκτωβρίου 2023, στο Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, η σύμβαση που αφορά την εγκατάσταση 4.450 νέων στάσεων και στεγάστρων και την αναβάθμιση 1.000 υφιστάμενων στάσεων, παγκύπρια. Η κατακύρωση έγινε στον Προσφοροδότη που υπέβαλε την πλέον συμφέρουσα από οικονομικής άποψης προσφοράς βάσει τιμής, πληρώντας τους όρους και προδιαγραφές που είχαν τεθεί στα Έγγραφα του Διαγωνισμού.

Ο Προϋπολογισμός του Έργου ανέρχεται σε €60,000,000.00 + ΦΠΑ και αναλύεται ως εξής:

1. 5ετής Βασική Υλοποίηση  €35,000,000.00 + ΦΠΑ
2. 10ετής Συντήρηση: €5,000,000.00 + ΦΠΑ
3. Δικαίωμα πρόσθετων Παραγγελιών από Αναθέτουσα Αρχή – €10,000.000.00 + ΦΠΑ
4. Δικαίωμα άλλων Φορέων για Παραγγελίες €10,000.000.00 + ΦΠΑ.

Το έργο συμπεριλαμβάνει την κατασκευή και τοποθέτηση στάσεων και στεγάστρων και επιδιόρθωση παλαιότερων Παγκύπρια και συγκεκριμένα:

• 350 Έξυπνες Στάσεις (pillar),
• 1350 Νέα Μικρά Στέγαστρα,
• 650 Νέα Μεγάλα Στέγαστρα
• 100 Νέα Μεγάλα Στέγαστρα κατάλληλα για ορεινές περιοχές
• Επιδιόρθωση 600 μεγάλων υφιστάμενων στεγάστρων
• 2000 Απλοποιημένες στάσεις
• Φωτοβολταϊκά Συστήματα
• 500 ηλεκτρονικές πινακίδες.
• 450 καλάθους
• 200 ποδηλατοστάτες και 20 Ποδηλατοστάσια,
• Εργασίες κατασκευής θεμελίων και επιδιόρθωσης πεζοδρομίου γύρω από τις στάσεις,

Το Έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης ΘAλΕΙΑ κατά 65% και από εθνικούς πόρους κατά 35%.

Ο Σχεδιασμός Στάσεων/Στεγάστρων

Ο σχεδιασμός των στάσεων/στεγάστρων εκπονήθηκε από την Εταιρεία Demades Design Ltd, Βιομηχανικός Σχεδιαστής, με την οποία το Τμήμα Δημοσίων Έργων συμβλήθηκε κατόπιν διεξαγωγής ανοικτού διαγωνισμού.

Ο εν λόγω σχεδιασμός λαμβάνει υπόψη τις τοπικές συνθήκες και τον διαθέσιμο χώρο στο οδικό δίκτυο. Τα νέα στέγαστρα επιτυγχάνουν ομοιομορφία, προσβασιμότητα για χρήση από ΑμεΑ, ασφάλεια και προστασία από καιρικές συνθήκες, κάνουν χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και διαθέτουν δυνατότητα επεκτασιμότητας για προσαρμογή τους στις ανάγκες χρήσης, φωτισμό και ηλεκτρονικές πινακίδες με ηχητική ανακοίνωση άφιξης του λεωφορείου στη στάση.

Στάση Τύπου Α (Πυλώνας):
(Τοποθετείται όταν δεν υπάρχει αρκετός χώρος για στέγαστρο)

Κύριες Προδιαγραφές:

• Μεταλλικός σκελετός επενδυμένος με πανέλα αλουμινίου,
• Φωτοβολταϊκό πάνελ για αυτονομία και με δυνατότητα σύνδεσης με ηλεκτρική παροχή,
• LED φωτισμός που καλύπτει όλους του χώρους και επιφάνειες της στάσης,
• Φωτιζόμενο κουτί για πληροφοριακό υλικό και προγράμματα διαδρομών,
• Ηλεκτρονική οθόνη ink-paper για ενημέρωση επιβατών όσον αφορά τον χρόνο άφιξης των λεωφορείων.

Στέγαστρο Τύπου Β (Μικρό Στέγαστρο):
(Τοποθετείται όπου δεν υπάρχει αρκετός χώρος για μεγάλο στέγαστρο, όπου υπάρχει μικρός αριθμός χρηστών ή ακόμα και άλλοι περιορισμοί όπως π.χ. παρεμπόδιση καταστημάτων/οικιών ή άλλων αναπτύξεων).

Κύριες Προδιαγραφές

• Μεταλλικός σκελετός επενδυμένος με πανέλα αλουμινίου,
• Φωτοβολταϊκά στην οροφή για αυτονομία και με δυνατότητα σύνδεσης με την ΑΗΚ,
• LED φωτισμός που καλύπτει όλους του χώρους και επιφάνειες του στεγάστρου,
• Φωτιζόμενο κουτί για πληροφοριακό υλικό και προγραμμάτων διαδρομών,
• Ηλεκτρονική οθόνη ink-paper για ενημέρωση επιβατών όσον αφορά τον χρόνο άφιξης των λεωφορείων,
• Κάθισμα με μεταλλικό σκελετό επενδυμένο με ξύλο.

Στέγαστρο Τύπου C:
Κύριες Προδιαγραφές

• Μεταλλικός σκελετός επενδυμένος με πανέλα αλουμινίου,
• Φωτοβολταϊκά στην οροφή για αυτονομία και με δυνατότητα σύνδεσης με το δίκτυο ηλεκτρισμού,
• Led φωτισμός που καλύπτει όλους του χώρους και επιφάνειες του στεγάστρου
• Γυαλί στο πίσω μέρος του στεγάστρου,
• Φωτιζόμενο κουτί για πληροφοριακό υλικό και προγραμμάτων διαδρομών
• Ηλεκτρονική οθόνη ink-paper για ενημέρωση επιβατών όσον αφορά τον χρόνο άφιξης των λεωφορείων,
• Διαφημιστική ρακέτα διπλής όψεως,
• Κάθισμα με μεταλλικό σκελετό επενδυμένο με ξύλο.

Τα Πρότυπα Δείγματα

Για σκοπούς ελέγχου και βελτίωσης του σχεδιασμού και των υλικών αλλά και επίδειξης δειγμάτων στους συμμετέχοντες στον διαγωνισμό για την υλοποίηση των νέων στάσεων και στεγάστρων, κατασκευάστηκαν και εγκαταστάθηκαν τριών πρότυπα δείγματα τα οποία τοποθετήθηκαν στην Λεωφ. Μακαρίου Γ’, στο κέντρο της Λευκωσία.

Το Επενδυτικό Πλάνο και Ορόσημα Υλοποίησης των Νέων Στάσεων Στεγάστρων και βελτίωσης Υφιστάμενων:

Η τοποθέτηση των νέων στάσεων/στεγάστρων λεωφορείου θα γίνει στη βάση 5ετούς επενδυτικού πλάνου το οποίο θέτει προτεραιότητα στους άξονες που έχουν υψηλή εξυπηρέτηση από δημόσιες επιβατικές μεταφορές και με κριτήρια επιλογής του τύπου της στάσης/στεγάστρου ως εξής:

1. την επιβατική κίνηση, βάσει πωλήσεων μέσα από το Σύστημα Τηλεματικής «ΜΟΤΙΟΝ»,
2. τη φυσική κατάσταση των υποδομών στο σημείο, βάσει αξιολόγησης που έχει γίνει κατά την καταγραφή των στάσεων Παγκύπρια, και
3. την εμπορικότητα περιοχών και των τοπικών προτεραιοτήτων.

Η Δυνατότητα Επενδύσεων από Τρίτους:

Δικαίωμα αγοράς/παραγγελίας πρόσθετων στάσεων/στεγάστρων στα πλαίσια του έργου, κατόπιν έγκρισης από την Αναθέτουσα Αρχή, θα έχουν:

1. άλλα Τμήματα της Δημόσιας Υπηρεσίας και Οργανισμοί από ίδιους πόρους ή συγχρηματοδοτούμενα έργα,
2. οι Δήμοι,
3. οι Κοινότητες,
4. οι Παραχωρησιούχοι Δημόσιων Επιβατικών Μεταφορών,
5. το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως σε Πολεοδομικά Έργα,
6. οι Εταιρείες Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής σε κάθε Πόλη,
7. Εκπαιδευτικές Σχολές οποιασδήποτε βαθμίδας Εκπαίδευσης,
8. Ιδρύματα,
9. Ιδιώτες που προβαίνουν σε αναπτύξεις και στα εγκεκριμένα πολεοδομικά σχέδια παρουσιάζουν σχετική υποδομή για Δημόσιες Επιβατικές Μεταφορές,
10. Ιδιώτες οι οποίοι διαθέτουν μεγάλες αναπτύξεις και έχουν εγκεκριμένες στάσεις που προορίζονται για εξυπηρέτηση των δικών τους αναπτύξεων, όπως Malls, αεροδρόμια, λιμάνια,
11. Οποιοιδήποτε άλλοι κοινωνικοί εταίροι ή/και ιδιώτες οι οποίοι επιθυμούν να συνεισφέρουν στην αναβάθμιση του περιβάλλοντα χώρου στη περιοχή που δραστηριοποιούνται.