Στις 3 Ιουνίου του 2023, και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποδηλάτου, η Κύπρος, δια χειρός του Υπουργού Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων κ. Αλέξη Βαφεάδη, έγινε η 16η χώρα της Ε.Ε. που συνυπόγραψε την Ευρωπαϊκή Διακήρυξη Ποδηλασίας (European Cycling Declaration). Πρόκειται για μία σημαντική πρωτοβουλία, που ξεκίνησε από το Βέλγιο με την Ιρλανδία, την Δανία, την Ολλανδία, την Αυστρία και το Λουξεμβούργο, να είναι οι πρώτες χώρες που υπέγραψαν τη Διακύρηξη το 2022. Με την Διακήρυξη, οι αρμόδιοι Υπουργοί καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναπτύξει και να εφαρμόσει πλαίσιο και στρατηγικές πολιτικές για την ποδηλασία και να αποσαφηνίσει όλους τους στόχους που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της, αφού το ποδήλατο, σε όλες τις χώρες μέλη που χρησιμοποιείται ως μέσο διακίνησης, έχει αποδειχθεί βιώσιμο, αποτελεσματικό, σύγχρονο και με θετικό αποτύπωμα στην οικονομία.
Συγκεκριμένα, στην Ευρωπαϊκή Διακήρυξη για το Ποδήλατο, αναλύονται με λεπτομέρεια όλες οι δράσεις που πρέπει να ενεργοποιηθούν για την πανευρωπαϊκή στήριξη του ποδηλάτου ως μέσου μεταφοράς και, τεκμηριώνονται όλα τα οφέλη της διακίνησης με ποδήλατο τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε συλλογικό επίπεδο κοινωνίας.
Τονίζεται μεταξύ άλλων η ανάγκη στροφής προς φιλικά για το περιβάλλον μέσα μεταφοράς, σε συνδυασμό με την ευαισθητοποίηση του κοινού για την κλιματική αλλαγή και την ατμοσφαιρική ρύπανση, που μόνο στην Ευρώπη προκαλεί γύρω στους 400.000 θανάτους. Από την άλλη, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο κείμενο, η ποδηλασία, είναι βιώσιμη αφού εξοικονομεί εκπομπές που αντιστοιχούν σε περισσότερους από 16 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, σε όλη την επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα ποδήλατα είναι οχήματα μηδενικών εκπομπών ρύπων.
Επίσης, τα αποτελέσματα της ποδηλασίας, είναι έμπρακτα τεκμηριωμένα. Μεταξύ άλλων, σε αστικά περιβάλλοντα που διαθέτουν κατάλληλες υποδομές για τα ποδήλατα, οι μετακινούμενοι με αυτά, δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα κυκλοφοριακής συμφόρησης. Και ενώ κάθε χιλιόμετρο που διανύεται με το αυτοκίνητο, φέρνει σημαντικό κόστος στην κοινωνία η μετακίνηση με ποδήλατο, έχει μόνο θετική προσφορά προς το σύνολο. Επιπλέον, έχει καταγραφεί πως οι εργαζόμενοι που πηγαίνουν τακτικά με το ποδήλατο στην εργασία τους, ασθενούν λιγότερο, λόγω της συχνής ήπιας φυσικής άσκησης. Παράλληλα, η ποδηλασία στην Ευρώπη, παράγει παγκοσμίως οικονομικά οφέλη της τάξεως των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως με τις θετικές επιδράσεις σε περιβάλλον, δημόσια υγεία και το σύστημα κινητικότητας να είναι εξαιρετικά υψηλά
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ποδηλατιστών (European Cyclists Federation) στηρίζει ενεργά την προσπάθεια και επιδιώκει της αύξηση της χρήσης ποδηλάτου από τους πολίτες μέσα από τις δράσεις που προτείνει η Διακήρυξη. Σε αυτό το πλαίσιο, έχει ήδη κατατεθεί αίτημα στην Ε.Ε. για την ανακήρυξη του 2024 ως Ευρωπαϊκού Έτους Ποδηλασίας.
